Ulcinj - od sjaja do ambisa

Ulcinj danas broji oko 1.900 zaposlenih u privredi, što je upola manje nego pre 25 godina, kada je toliki broj radnika zapošljavala skoro samo Ulcinjska rivijera.

Dugogodišnji šef gradskog sindikata Šefki Keko Ljamović kaže da je socijalni status radnika alarmantan, posebno u Opštini i javnim preduzećima gde plate kasne od četiri do osam meseci.

“Ulcinju je davno uveden stečaj i mi to svi znamo. Ovo su posledice”, kaže Ljamović u razgovoru za „Vijesti”.

Ratovi u okruženju, sankcije, limitirano i loše funkcionisanje lokalnih vlasti, skandalozne privatizacije hotela i preduzeća i inertnost Vlade kada su u pitanju strateški razvojni projekti, Ulcinj su iz blagostanja početkom devedestih, danas doveli na rub ambisa.

Grad koji je osamdesetih godina od svih primorskih gradova imao ubedljivo najviše gostiju iz Evrope, posebno iz Nemačke, danas jedva preživljava i plaća penale loše politike, koja je rezultirala rušenjem elitnih hotela i likvidacijom preduzeća od značaja ne samo za grad već za celu državu.

Pre 25 godina, Ulcinjska rivijera zapošljavala je 1.700 radnika, solana “„Bajo Sekulić” 515, GP “„Primorje” 420, “Albatros” 102, Ferijalni savez 65, “Agroulcinj” 130, “Otrantkomerc” 230, Jadranprevoz 45, AD “Kodre” 40, “Ultep” 110 a Tržni centar “Primorke” iz Bara 70.

Ulcinjska rivijera nakon pogubne privatizacije u kojoj su sa lica zemlje zbrisani “Galeb” i “Lido”, danas upošljava deset puta manje radnika, u Solani ih nema dok su kroz bolne stečaje do likvidacije prošli “Primorje”, “Agroulcinj”, pekara “Kodre”, “Ultep” i Tržni centar.

Ljamović tvrdi da je sunovrat ulcinjske privrede počeo gašenjem “Agroulcinja”.

“Prvo ga je privatizovao Fond za razvoj a nedugo potom firma je ugašena. Radnici su poslati na Biro iako je 'Agroulcinj' svojim proizvodima snabdevao celo primorje”, seća se Ljamović.

Potom su usledili ratovi i sankcije a novo stoleće donelo je nove goste, nesrećne privatizacije i stečaje. U “Primorje” je stečaj uveden 2004, nakon toga usledila je privatizacija a ubrzo potom i likvidacija firme.

U Solanu je stečaj uveden 2005, da bi osam godina kasnije radnici završili na birou a fabrika više ne proizvodi so.

U isto vreme stečaj je uveden u Ulcinjsku rivijeru, koja je nakon prodaje hotela “Otrant”, “Galeb” i “Lido”, te apartamanske grupacije Stari grad i Autobuske stanice, nastavila normalno poslovanje. U okviru nekadašnjeg hotelskog giganta, danas posluju hoteli “Olimpik” i “Belvi” na Velikoj plaži i nudističko naselje na Adi.

“'Primorje' je gradilo Ulcinj, a Solana ga hranila. Grad se još nije oporavio od likvidacija tih firmi”,kaže Ljamović.

Ističe da prodaja hotela Ulcinjske rivijere nije donela ništa dobro ni gradu ni državi.

“Sada nemamo ni 'Galeb' ni 'Lido'. 'Otrant' je prodat Rusima pa ga je zbog duga preuzela NLB Interfinanz banka iz Švajcarske a sada je vlasništvu 'Agrosa' iz Ulcinja. U tim transakcijama 63 radnika ostala su bez posla. Oni već šetiri godine ne primaju plate niti su im zaključene knjižice. Njima je oduzeto pravo na rad, pravo na novo zaposlenje i pravo na odlazak u penziju”, kaže Ljamović.

Prema podacima Monstata, Ulcinj je ubedljivo najsiromašnija opština na primorju i sa najmanjom prosečnom platom u državi.

Nekada imali najškolovaniji turistički kadar, govorili više jezika

U hotelu „Lido” sada je zaposleno samo sedam radnika iako ih je do privatizacije bilo deset puta više. Radnici nekadašnjeg “Galeba” sada prodaju cigarete i novine po trafikama.

“Nekada smo imali najškolovaniji turistički kadar u Crnoj Gori. Nije bilo konobara ili kuvara koji nije govorio njemački pa i još poneki strani jezik. Zato je tužno danas gledati te ljude kako prodaju cigarete ili obilaze Biro rada”, kaže Ljamović.

On je podsjetio da je Opštinsko sindikalno povjereništvo u nekoliko navrata tražilo od ministarstva da poništi ugovore sa kupcima koji ne poštuju preuzete obaveze. Foto: Flickr/Marco Fieber